ΑΡΘΡΑ

 ΖΕΥΓΑΡΙ, ΓΑΜΟΣ: και μετά πως θα ζήσουν αυτοί καλά;;;

Η αισιόδοξη επωδός «αυτοί έζησαν καλά και εμείς καλύτερα» με την οποία τελειώνουν όλα τα παραμύθια των παιδικών μας χρόνων και οι ρομαντικές ταινίες του Χόλυγουντ, τροφοδοτεί ακόμα και σήμερα ,τη συλλογική φαντασίωση ότι εφόσον το (ανύπαντρο) ζευγάρι ξεπέρασε όλα τα εμπόδια και τις δυσκολίες, που έβαλε στο δρόμο του η μοίρα (;),ο φθόνος και η κακία κάποιων άλλων(;), στο τέλος θα παντρευτεί και θα ζήσει χωρίς δυσκολίες, διαφωνίες ,συγκρούσεις, παρεμβάσεις εξωτερικών παραγόντων κ.λ.π. Είναι ένας ευσεβής πόθος που, δυστυχώς , διαψεύδεται σχεδόν από την στιγμή που το ζευγάρι των νεόνυμφων διαβαίνει το κατώφλι του κοινού τους νοικοκυριού.
     Οι ανθρώπους που απευθύνονται σε ειδικούς συμβούλους και θεραπευτές για τον γάμο τους, συχνά μιλάνε για κάποια μορφή «μετάλλαξης» που υπέστη ο/η σύντροφος τους αμέσως μετά τον γάμο και ακόμα ποιο συχνά μετά τον ερχομό του πρώτου παιδιού.   

    Κάποιοι άλλοι, με κάπως μεγαλύτερη επίγνωση , συνειδητοποιούν ότι και οι ίδιοι άλλαξαν συμπεριφορά μετά το γάμο, θεωρώντας όμως συνήθως ,ότι παρασύρονται από την αλλαγή του συντρόφου τους.
    Φυσικά δεν πρόκειται για μετάλλαξη. Απλά οι άνθρωποι μπαίνουν ανυποψίαστοι στις σχέσεις, αγνοώντας στοιχειώδη πράγματα για τον εαυτό τους ,την δυναμική των σχέσεων και την επικοινωνία.
    Εάν τα μέλη του ζευγαριού - συνεχίσουν την προσπάθεια να καταλάβουν τι συμβαίνει στη σχέση τους και πώς συμβάλει ο καθένας στο πρόβλημα και στη λύση του, σταδιακά κατανοούν τις δυνάμεις τους και τις δυνατότητες που προσφέρει η δική τους σχέση. Και στην συνέχεια της θεραπευτικής διαδικασίας μπορούν, με μεγαλύτερη επίγνωση, να επαναπροσδιορίσουν την πορεία του εαυτού τους και της σχέσης τους.
    Για να ξεκινήσει μια σχέση, από μια σχετικά καλή βάση, χρειάζεται και τα δύο μέλη του ζευγαριού, να έχουν κάποιο βαθμό αυτογνωσίας και κάποιες βασικές γνώσεις και «δεξιότητες». Δηλαδή προϋποθέτει να έχουν μάθει να αναγνωρίζουν και να «επικοινωνούν» τα συναισθήματα τους, να ακούνε και να συνδιαλέγονται ουσιαστικά με τον άλλο άνθρωπο και να έχουν επίγνωση των κανόνων που διέπουν τις ανθρώπινες σχέσεις και ειδικά τις σχέσεις ενός ζευγαριού και μιας οικογένειας.

     Αυτό είναι ένα είδος «βασικής εκπαίδευσης» που δεν γίνεται στο σχολείο ή κάποιο επίσημο εκπαιδευτικό θεσμό. Γίνεται όμως, εδώ και αιώνες, από τις οικογένειες μας, αλλά συχνά το οικογενειακό «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» έχει ελλείψεις ή είναι ανεπίκαιρο και χρειάζεται ανανέωση και εμπλουτισμό.
    Στη συνέχεια θα αναφέρουμε μερικούς βασικούς κανόνες που διέπουν τις ανθρώπινες σχέσεις και ειδικά την πορεία μια σχέσης μετά τον γάμο.
    - Στο ξεκίνημα κάθε σχέσης (είτε το συνειδητοποιήσουμε είτε όχι ) πάντα γίνεται κάποια μορφή διαπραγμάτευσης, και ένα «συμβόλαιο» που περιλαμβάνει τους κανόνες λειτουργία αυτής της σχέσης. Αυτή η διαπραγμάτευση, είναι ουσιαστικά μια διαδικασία αμοιβαίων προσαρμογών που κάνουν τα δύο μέρη (εφόσον μιλάμε για ζευγάρι) για να μπορέσουν να λειτουργήσουν μαζί. Όσο πιο ρητή και ανοιχτή είναι αυτή η διαδικασία τόσο πιο στέρεες είναι η βάση πάνω στις οποίες στήνεται η σχέση.
    - Όταν λοιπόν, δύο άνθρωποι παντρεύονται, (δηλαδή δηλώνουν δημόσια την πρόθεση τους να ζήσουν μαζί για πάντα ή έστω επ\'αόριστον), η σχέση που είχαν μέχρι εκείνη την στιγμή περνάει σε άλλη φάση και κατά συνέπεια αλλάζει «το συμβόλαιο» της (δηλαδή οι κανόνες που θα ρυθμίζουν την σχέση τους στη νέα φάση).
    - Όμως, κάθε μέλος του ζευγαριού, φέρνει μέσα στη σχέση,(κατά κανόνα εν αγνοία του) πεποιθήσεις και προσδοκίες που έχει υιοθετήσει ή διαμορφώσει μέσα από τα βιώματα και τις εμπειρίες του, έχει ήδη πριν παντρευτεί. Δηλαδή έχει ήδη διαμορφωμένους κανόνες για το τι σημαίνει είμαι παντρεμένος/μένη , ποιες είναι οι υποχρεώσεις μου και ποιες του συντρόφου μου μέσα στο γάμο, τι προσδοκώ από αυτή τη στενή και δεσμευτική σχέση.
    - Αυτό το σύστημα κανόνων περιλαμβάνει πρότυπα συμπεριφοράς και ρόλων που έχουν διαμορφωθεί από βιώματα που είχαμε στην οικογένεια καταγωγής, από προσωπικές εμπειρίες καθώς και από επιρροές της κοινωνίας ,του πολιτισμού ακόμα και της θρησκείας που ανήκουμε.
    - Αυτές οι πεποιθήσεις και προσδοκίες επειδή συνήθως δεν είναι συνειδητοποιημένες, λειτουργούν σαν «αυτόματος πιλότος» που ενεργοποιείται - χωρίς να έχει πλήρη συνείδηση το άτομο- και καθορίζει την συμπεριφορά του μέσα στο γάμο (η οποία μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που είχε σε μια «ελεύθερη» σχέση).
- Συχνά, τα μέλη του ζευγαριού , δεν έχουν επίγνωση των διαφορών που έχουν με τον σύντροφο του (ως προς στις αντιλήψεις και τις προσδοκίες τους από την έγγαμη σχέση) ή δεν μπορούν να αποδεχτούν αυτή την διαφορετικότητα (γιατί δεν «χωράει» στον πρόγραμμα του «αυτόματου πιλότου» τους).
   - Η έλλειψη επίγνωσης ή/και αποδοχής ,εκ μέρους των μελών τους ζευγαριού, ως προς τα διαφορετικά πρότυπα και προσδοκίες που κουβαλάνε μέσα στη σχέση τους, είναι ένας σοβαρός παράγοντας που μπορεί να μετατρέψει, σε άλυτες συγκρούσεις και χρόνιες δυσλειτουργίες, τις φυσιολογικές και αναμενόμενες κρίσεις - που συνοδεύουν κάθε αλλαγή φάσης στον κύκλο ζωής των ατόμων, των ζευγαριών και των οικογενειών.
   - Δεν υπάρχει σχέση που δεν περνάει κρίσεις γιατί, κάθε «κρίση» σημαίνει μετάβαση σε άλλη εξελικτική φάση, σε άλλο επίπεδο ωριμότητας ή αλλαγή λειτουργίας.
   - Οι ποιο σημαντικές στιγμές αλλαγής στη σχέση ενός ζευγαριού, που δοκιμάζουν τις προσαρμοστικές δυνάμεις /και δυνατότητες της σχέσης τους είναι : ο γάμος (η φάση επισημοποίησης της δέσμευσης στη σχέση), ο ερχομός παιδιών (γέννηση ,υιοθεσία),η αποχώρηση μελών της οικογένειας (ενηλικίωση, θάνατοι, διαζύγια), άλλες απώλειες.
    - Μια φυσιολογική ή αναμενόμενη αλλαγή όπως η ενηλικίωση των παιδιών, πυροδοτεί μια κρίση που μπορεί να οδηγήσει το ζευγάρι των γονέων και  την οικογένεια συνολικά , είτε σε «υψηλότερο» (πιο λειτουργικό) επίπεδο οργάνωσης και προσαρμογής, είτε και σε χρόνια δυσλειτουργία ή ακόμα και σε διάλυση της σχέσης. )
     Για να αντέξει μια σχέση τι δοκιμασία των κρίσεων και των προκλήσεων της ζωής:
   - Χρειάζεται ,ένας ελάχιστος κοινός παρανομαστής στις αξίες, στις προσδοκίες και τις αντιλήψεις περί γάμου των δύο μελών του ζεύγους πάνω στον οποίο θα γίνει η επαναδιαπραγμάτευση του συμβολαίου της σχέσεις
    - Επίσης, θα πρέπει και τα δύο μέλη του ζευγαριού, να θεωρούν σημαντικό και να επιδιώκουν την αμοιβαία συνεννόηση- δηλαδή να προσπαθεί ο καθένας να εξηγήσει τι ακριβώς νιώθει, τι και πως εννοεί αυτά που λέει και γιατί συμπεριφέρεται με τον συγκεκριμένο τρόπο.
      Και εδώ να επισημάνουμε ότι η σεξουαλική ζωή είναι σημαντικό στοιχείο για την δημιουργία ενός ζευγαριού αλλά δεν μπορεί να στηρίξει την σχέση από μόνη της για τι ο πόθος κάποια στιγμή ξεθυμαίνει και η ερωτική ζωή τους πρέπει να «εμπλουτιστεί» στην πορεία με άλλα συναισθήματα.

     «Για να ζήσουν λοιπόν αυτοί καλά (σαν ζευγάρι) και όλοι εμείς καλύτερα (σαν κοινωνία)», χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε και να αποδεχτούμε ότι δεν υπάρχει ιδανικός γάμος, ιδανικός ζευγάρι, ιδανικός άντρας, ιδανική γυναίκα.
     Κάθε ζευγάρι δημιουργεί ένα δικό του μοντέλο συνύπαρξης το οποίο είναι μοναδικό και « το ιδανικό» για τους συγκεκριμένους δύο ανθρώπους, εφόσον καλύπτει με ικανοποιητικό, λειτουργικό τρόπο τις σημαντικές ανάγκες τους στην συγκεκριμένη φάση της ζωής τους.