Σεξουαλική Αγωγή Εφήβων
Περί εφηβείας και έρωτος
Οι νέοι «είναι παθιασμένοι ,οξύθυμοι και παρασύρονται από τις ορμές τους, ιδιαίτερα τις σεξουαλικές..,που δεν προσπαθούν να τις συγκρατήσουν. Αλλάζουν εύκολα και είναι άστατοι στις επιθυμίες τους ,που είναι περαστικές και έντονες. Και τα λάθη τους πάντοτε δεν τα χαρακτηρίζει το μέτρο αλλά η υπερβολή. Φτάνουν πάντα στα άκρα , και στην αγάπη και στο μίσος τους . Πιστεύουν ότι είναι παντογνώστες.» είπε ο Αριστοτέλης 24 αιώνες πριν στα Ηθικά Νικομάχεια με μάλλον επικριτική διάθεση.
Πράγματι οι έφηβοι και οι νέοι, παθιάζονται εύκολα, είναι ορμητικοί, μερικές φορές οι συμπεριφορές τους είναι ακραίες και έχουν συναισθηματικές εξάρσεις όλων των ειδών, αλλά ταυτόχρονα αναζητούν όνειρα και ιδανικά, αξίες, στόχους και νόημα ζωής και έτσι διαμορφώνουν την δική τους ενήλικη ταυτότητα.
Η εφηβεία ,είναι μια περίοδος πρωτόγνωρων σωματικών αλλαγών , συνεχών συναισθηματικών μεταπτώσεων, ψυχολογικών και διανοητικών αναζητήσεων.
Από όλα τα γεγονότα της ανάπτυξης του εφήβου ,ίσως το πιο έντονο είναι η αύξηση των σεξουαλικών ορμών αλλά και τα νέα και συχνά μυστηριώδης συναισθήματα και σκέψεις που τις συνοδεύουν.
Από σχετικές έρευνες φάνηκε ότι ,πέρα από κάποιες διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών στην έκφραση της σεξουαλικότητας τους, υπάρχουν πολλά κοινά θέματα που απασχολούν τους εφήβους και των δύο φύλων :
Θέλουν βέβαια να μάθουν για πρακτικά θέματα όπως ο αυνανισμός, η συνουσία, η σύλληψη, η εγκυμοσύνη και η αντισύλληψη , αλλά αυτό που τους απασχολεί περισσότερο είναι , πως θα εντάξουν το σεξ μέσα στο πλαίσιο των αξιών τους και πως θα έχουν ικανοποιητικές και εποικοδομητικές σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους του ίδιου και του αντίθετου φύλου.
Σε αυτό το στάδιο, αγόρια και κορίτσια, χρειάζονται βοήθεια των μεγάλων για να μπορέσουν, με όσο γίνεται λιγότερες συγκρούσεις και άγχος, να εναρμονίσουν τη σεξουαλικότητα με τις άλλες πλευρές της αίσθησης του εαυτού που μόλις αναπτύσσεται.
Σε πολλές «πρωτόγονες» κοινωνίες υπάρχουν, οι λεγόμενες ιεροτελεστίες του περάσματός ή τελετές μύησης, οι οποίες διευκόλυναν την μετάβαση σε ρόλους ενήλικους και την απόκτηση αντίστοιχων ελευθεριών και υποχρεώσεων και μειώνουν αισθητά το άγχος για το τι είναι επιτρεπτό και αναμενόμενο από την συγκεκριμένη κοινωνία.
Στις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες δεν υπάρχουν αντίστοιχες κοινωνικά θεσμοθετημένες διαδικασίες μύησης και μετάβασης στην ενηλικίωση. Οι ρόλοι των δύο φύλων αλλάζουν συνεχώς, οι κανόνες συμπεριφοράς που επιβάλλονται στα παιδιά και τους εφήβους είναι συχνά αντιφατικοί, η σεξουαλικότητα έχει υπερεκτιμηθεί και έχει μετατραπεί σε καταναλωτικό προϊόν. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί μεγάλη ένταση και σύγχυση και πολλές περιπτώσεις εφήβων, αυτό που μοιάζει με ζωηρή επιδίωξη σεξουαλικής δράσης , ουσιαστικά είναι αναζήτηση αγάπης ,αναγνώρισης ή αποδοχής ή έκφραση εξέγερσης και διαφωνίας που δεν ξέρουν πως αλλιώς να εκφράσουν.
Το «ταμπού», δηλαδή ο κοινωνικός και ηθικός φραγμός, να μιλούν οι άνθρωποι ανοικτά για την σεξουαλική διάσταση της ύπαρξης έχει καταρριφθεί, επιφανειακά τουλάχιστον, ήδη από την δεκαετία του \'60. Απόδειξη τα δεκάδες βιβλία που κυκλοφορούν, οι τηλεοπτικές εκπομπές, αναρτήσεις στο διαδίκτυο, αφιερώματα εφημερίδων και περιοδικών που καθημερινά σχεδόν μας βομβαρδίζουν με περισσότερο ή λιγότερο σοβαρές πληροφορίες και ποικίλα ερεθίσματα.
Οι σημερινοί Έλληνες νομίζουν ότι είναι περισσότερο ενημερωμένοι και απελευθερωμένοι σεξουαλικά , επειδή, βλέπουν περισσότερες τολμηρές ταινίες ή έχουν περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους από τους παππούδες ή τους γονείς τους. Στην πραγματικότητα ξέρουν ελάχιστα περισσότερα από αυτούς για την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και είναι συχνά εξίσου απροετοίμαστοι να αντιμετωπίσουν το θέμα τις σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους.
Ενδεικτικό αυτής της αντίφασης , ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν γονείς, εκπαιδευτικοί κ.λπ «υπεύθυνοι» - που πιστεύουν ότι η σεξουαλική εκπαίδευση, ακόμα και στο γυμνάσιο, είναι πρόωρη για εφήβους επειδή «παρασύρονται» εύκολα και μπορεί να οδηγηθούν σε σύγχυση και πρόωρη αφύπνιση της σεξουαλικότητας τους. Άλλοι υποστηρίζουν ότι η πληροφόρηση για το σεξ πρέπει να γίνεται μόνο από τους γονείς. Άλλοι πάλι έχουν καταλήξει στο «συμπέρασμα» ότι οι σημερινοί έφηβοι δεν έχουν να μάθουν τίποτα για το σεξ, τουλάχιστον τίποτα που θα μπορούσαν να τους μάθουν οι γονείς τους .
Όμως η σεξουαλική αγωγή των εφήβων δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε πρόωρη, ούτε επικίνδυνη ούτε μη αναγκαία , αν πάρουμε υπόψη μας ότι :
- οι έφηβοι ξεκινάνε τις σεξουαλικές αναζητήσεις τους σε όλο και ποιο μικρές ηλικίες (εξωθούμενοι και από το μοντέλο δήθεν σεξουαλικής απελευθέρωσης που προβάλλεται κατά κόρον από το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ),
- οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και τα κρούσματα του AIDS δεν έχουν μειωθεί και το χάπι της επόμενης μέρας και η έκτρωση , εξακολουθούν να θεωρούνται μέθοδοι αντισύλληψης ειδικά στην Ελλάδα
- όταν οι ενήλικές δεν αναλαμβάνουν συνειδητά και υπεύθυνα τον ρόλο τους η σεξουαλική αγωγή των παιδιών αφήνεται στην καλύτερη περίπτωση στους συνομήλικους, το διαδίκτυο και τα πορνό, στη χειρότερη, σε κάποιον «ακατάλληλο» ενήλικο
- το μοντέλο που προβάλλεται από την κοινωνία της κατανάλωσης και του θεάματος είναι ότι οι ερωτικές και σεξουαλικές σχέσεις, δεν είναι βαθύτερη έκφραση της ανθρωπιάς μας, της αγάπης μας για τον άλλο άνθρωπο και τη ζωή , αλλά απλά μέσο επιβολής και επίδειξης ισχύος, εκφράσεις μιας σαδομαζοχιστικής επιθετικότητας όπου ο ερωτικός σύντροφος δεν έχει πρόσωπο, είναι απλά ένα αντικείμενο που το χρησιμοποιούμε ,όπως κι αυτός χρησιμοποιεί εμάς άλλωστε.
- πολλοί άνθρωποι, τείνουν να ταυτίζουν την η σεξουαλικότητα με τη «σεξουαλική πράξη» και να αντιμετωπίζουν τον έρωτα σαν ένα ακόμα καταναλωτικό προϊόν.
Με βάσει τα παραπάνω δεδομένα οι γονείς, είναι αυτοί που πρώτα - πρώτα , πρέπει να αναλάβουν συνειδητά και υπεύθυνα την διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. ¨Ετσι μπορούν να αποφύγουν τα κατα κανόνα οδυνηρα \"ατυχήματα\", (εφηβικές εγκυμοσύνες, εκτρώσεις ,κ.λ.π), να προφυλάξουν τα παιδιά τους από επώδυνες ενοχές και άγχος, και να τα βοηθήσουν στην πορεία τους προς την ωριμότητα και την συναισθηματική ολοκλήρωση.
Ως γονείς λοιπόν, πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδία μας να ανακαλύψουν και να εκφράσουν την σεξουαλικότητα τους, όμως κυρίως πρέπει να καθοδηγήσουμε έτσι τους εφήβους ,ώστε όταν δημιουργούν σεξουαλικές σχέσεις ,να είναι αρκετά ώριμοι , σωστά πληροφορημένοι, υπεύθυνοι, σίγουροι για την ταυτότητα τους και το σύστημα αξιών τους και με αρκετή ευαισθησία και ενδιαφέρον για τους άλλους.
Ο έρωτας και η σεξουαλικότητα συνδέει τον κάθε ανθρώπου με την απόλαυση και τη χαρά της ζωής, την υπέρτατη ευχαρίστηση της ανθρώπινης επικοινωνίας και είναι ένας βασικός τρόπος για να παίρνουμε και δίνουμε αγάπη και ηδονή σε όλες της εκδοχές τους.
Όπως λέει και ο Πλούταρχος στον Ερωτικό του, Η Αφροδίτη χωρίς τον Έρωτα είναι σαν την σελήνη χωρίς το φως του ήλιου.